Sergej Strigin – O Katinjskom masakru

Foto: Sputnik

Prošle nedelje je u novinama „Pravda“ održan okrugli sto pod nazivom Istina o Katinju, na kojem moja malenkost nije mogla prisustvovati iz niza čisto tehničkih razloga. Ali smatrajući razotkrivanje katinjske laži zadatkom od najvećeg značaja, objavljujem izveštaje koji su se tamo čuli. Lažne optužbe moraju biti skinute s naše zemlje, i mi smo dužni da pomognemo trijumfu pravde svim snagama.

Naučno-istorijski i političko-pravni aspekti Katinjskih događaja, Katinjskog masakra i Katinjskog slučaja
(izveštaj na okruglom stolu u redakciji novina „Pravda“, od 13. aprila 2016)

I

Razmatranje zvaničnih ruskih verzija katinjske tragedije

U sadašnje vreme potpuno zvanično, na nivou najviših organa državne vlasti, postoje tri verzije katinjske tragedije, i one potpuno isključuju jedna drugu. Sve tri verzije su politički angažovane i manipulativne u odnosu prema informacijama, i šta više – otvoreno falsifikovane po celom nizu fundamentalnih dokumenata i istorijskih činjenica u njihovoj osnovi. S tim u vezi, nijedna od ovih verzija ne može biti priznata kao istorijski verodostojna i odgovarajuća opšteprihvaćenim logičkim, empirijskim i sociokulturnim kriterijima naučne delatnosti.

Verzija №1 „Opštepoznato-pravna verzija“, koje se pridržava  sudska grana ruske vlasti. 14. februara 2012. ova verzija je po ko zna koji put pravno potvrđena odlukom Tverskog opštinskog suda Grada Moskve po tužbi Staljinovog unuka, Jevgenija Džugašvilija, protiv Državne Dume FS RF. Data verzija osniva se na konačnom „Saopštenju…“ Burdenkove komisije od 25. januara 1944. i presude Međunarodnog suda za ratne zločine od 1. oktobra 1946. Paradoks se sastoji u tome, što se malo ko u Rusiji uopšte doseća, da je upravo ova verzija u višestruko pravnom smislu „opštepoznata“ i da upravo ona rađa na teritoriji Ruske Federacije pravne kolizije vezane s katinjskom tragedijom. Prema „opštepoznato-pravnoj verziji“, u Kozjim gorama sahranjeno je 11.000 ratnih zarobljenika, poljskih oficira, iz Kozeljskog, Starobeljskog i Ostaškovskog logora; njih su streljali nacisti u septembru 1941. Sudbina poljskih policajaca iz Ostaškovskog logora u okvirima „opštepoznato-pravne“ verzije, ne razmatra se.

Takođe je važno primetiti, da opštepoznato-pravna verzija na svaki način izbegava nalaženje, raspravu i kritičko osmišljanje konkretnih istorijskih i pravnih fakata u vezi s mestima i okolnostima prebivanja na teritoriji SSSR budućih žrtava katinjskog masakra u periodu od kraja proleća 1940. i pre početka Velikog Otadžbinskog rata.

Verzija № 2, „Javno politička verzija“, koje se pridržava najviša ruska zakonodavna vlast oličena u Državnoj Dumi, a takođe i predstavnici drugih grana ruske državne vlasti, kada istupaju s javnim političkim izjavama, koje ne ostavljaju pravne posledice. „Javno-politička verzija“ osniva se na rezultatima nemačkih ekshumacija 1943. godine i zaključcima američke Medenove komisije 1951-52, lagano doteranih i situaciono prilagođenih od 1987. do 1991. od strane grupe Gorbačov-Jakovljev, koja je tada dominirala u najvišem sovjetskom rukovodstvu, među njihovim tekućim političkim zadacima tog perioda. Najpoznatiji politički dokument u kom se izlaže ova verzija jeste Ukaz Državne Dume „O katinjskoj tragediji i njenim žrtvama“ od 26. novembra 2010. Prema „javno-političkoj verziji“, u aprilu-maju 1940. na teritoriji SSSR na osnovu mitskog nadpravnog rešenja Politbiroa CK VKP(b) i zločinačkog naređenja nekakve nezakonite „specijalne trojke NKVD“, bilo je streljano 14.552 poljskih ratnih zarobljenika. 4.421 poljski oficir iz Kozeljskog logora, u Kozjim gorama pod Smolenskom, 3.820 oficira iz Starobeljskog logora, u Harkovskim Petihatkama, 6.311 ratni zarobljenik policajac iz Ostaškovskog logora u Mednom pod Kalinjinom.

Osim toga, na osnovu naredbe te iste „specijalne trojke NKVD“ navodno je tada bilo streljano 3.435 zatvorenika, državljana Poljske iz zatvora u zapadnoj Ukrajine i 3.870 zatvorenika iz zatvora u zapadnoj Belorusiji.

Verzija № 3, „Zvanično-pravna verzija“ koje se pridržava izvršna grana ruske vlasti u licu Ministarstva pravde, Generalnog tužilaštva i drugih organa pravde  u situacijama koje daju pravne posledice osobito ako su te posledice međunarodno-pravne. Dana verzija osniva se na konačnim rezultatima 14,5-godišnjeg istraživanja katinskog krivičnog dela № 159 ruskog Glavnog vojnog tužilaštva od 1990. do 2004. Prema zvanično-pravnoj verziji“ u Kozjim gorama sahranjeno je ne manje od 1 390 streljanih poljskih ratnih zarobljenika, u Harkovskim Petihatkama ne manje od 180 streljanih poljskih oficira, a u Mednom ispod Tveri, ne manje od 243 streljanih poljskih policajaca. Ali pri tom, prema ovoj istoj verziji, nijedan od 14.442 poljskih ratnih zarobljenika, poslatih u aprilu i maju 1940. iz Kozeljskog, Starobeljskog i Ostaškovskog logora, u proleće 1940. na teritoriji SSSR nije bio streljan i svi oni se u pravnom smislu nastavljaju smatrati nestalima bez traga. Najpunije data verzija izložena je u rešenju Glavnog vojnog tužilaštva o prekidu Katinjskog krivičnog dela № 159 i  u četiri memoranduma Ruske Federacije poslatog u Evropski sud za ljudska prava s potpisom zamenika ministra pravde Rusije Georgija Matjuškina od 19. marta i 13. oktobra 2010, 30. novembra 2012. i 17. januara 2013. Treba osobito istaći, da tri gore ukazane verije protivreče jedna drugoj i isključuju jedna drugu ne u nekim malim ili drugostepenim detaljima nego u principijelnim faktima i okolnostima katinjske tragedije. Istoveremeno prisustvo u zvaničnom političkom prostranstvu Ruske Federacije tri uzajamno isključive političke pozicije najviših organa državne vlasti o istorijskom problemu od međunarodno-pravnog značaja ne može se nazvati drugačije nego „političkom šizofrenijom“.

II

„Naučno-istorijska verzija“ katinjske tragedije

 Verzija br 4. „Naučno-istorijska verzija”, koje se pridržavaju učesnici međunarodnog internet-projekta Istina o Katinju, i najsavesniji predstavnici ruske i međunarodne naučne zajednice. Data verzija osniva se na sveukupnosti do sada pronađenih istorijskih i pravnih izvora, verodostojnih svedočanstava o Katinjskim događajima, Katinjskom masakru i Katinjskom slučaju, uključujući „opštepoznato-pravnu“, „javno-političku“ i „zvanično-pravnu“ verziju katinjske tragedije. Važno je primetiti da naučno-istorijska verzija u datom trenutku nije celovita i konačna, jer je osnovna masa izvora o katinjskoj tragediji u Ruskoj Federaciji, Poljskoj, SAD i drugim zemljama na tajnom čuvanju i u slobodni naučni protok nije puštena. Posle mere skidanja tajne i uvoda u naučni protok istinitih arhivskih dokumenata o istinitim okolnostima katinjske tragedije, naučno-istorijska verzija neizbežno će se dopunjavati i precizirati.  Zbog potpune tajnosti istinitih dokumenata i svedočanstava o okolnostima katinjske tragedije, zastupnici naučno-istorijske verzije moraju da koriste sav dostupni arsenal direktnih i indirektnih naučnih metoda istorijskog istraživanja, uključujući metode logičkog rasuđivanja „po analogiji“ i „od suprotnog“, kritičku analizu memoaristike, publicistike, beletristike, institucionalno manje verodostojnih nego arhivski dokumenti, i čak da se okreću tako egzotičnom istorijskom izvoru kao što je folklor.

Najvažnija osobina naučno-istorijske verzije jeste metodološko deljenje katinjske tragedjie na tri potpuno različita istorijska problema, tek posredno vezana jedna s drugim uzročno-posledičnim vezama – „Katinjski događaji“, „Katinjski masakr“ i „Katinjski slučaj“.

Katinjski događaji – to se odnosi na otprilike 25-26000 državljana nekadašnje Poljske, osuđenih 1940. godine na različite kazne zatvora u tzv. „osobitom poretku sudstva“, odlukama Komisije za istražna dela NKVD i tužioca SSSR (poznatijim pod žargonskim nazivom „dvojka“), i događaji koji su sledovali 1940-47. u vezi s njihovim boravkom u popravno-radnim logorima NKVD SSSR.  Usmenom svedočenju bivšeg člana Politbiroa CK VKP(b) L. M. Kaganoviča, koje je dao 1985, mimo osuđenih na kazne logora  na teritorijii SSSR poljskih zločinaca i društveno  opasnih lica, u okvirima Katinjskih događaja takođe je 1940. streljano 394 osobito opasnih zločinaca koji su bili bivši poljski državljani.

Katinjski masakr – to je masovno streljanje od strane nemačkih okupacionih vlasti izvršeno nad 11000 ratnih zarobljenika i interniranih poljskih državljana u septembru 1941. godine u Katinjskoj šumi pored Smoljenska. U naučnoistorijskom odnosu pravilnije je govoriti o „Katinjskim masakrima“ (u množini!) pošto su masovna streljanja poljskih državljana nemačke okupacione vlasti sprovodile ne samo u Kozjim šumama nego i, najmanje, u pet drugih mesta Smoljenske oblasti, i vršili se duže od jedne godine – od jula 1941. zaključno sa septembrom 1942. Deo tela državljana nekadašnje Poljske streljanih 1941-42. u drugim mestima Smoljenske oblasti kasnije je prenesen i ponovo sahranjen u Kozjim šumama, a deo ostavljen u grobovima na mestima streljanja. Ukupan broj poljskih državljana sahranjenih u Kozjim šumama u današnje vreme procenjuje se na približno 12000 ljudi, a ukupan broj poljskih državljana – žrtava „Katinjskih streljanja“ na teritoriji Smoljenske i Krasnjinske opštine Smoljenske oblasti – više od 15000 ljudi.

Prema „naučno-istorijskoj verziji“ katinjske tragedije, većinu od 12000 poljskih državljana sahranjenih u Kozjim šumama  čine osuđeni oficiri Kozeljskog i Starobeljskog logora ratnih zarobljenika, koje su internirali nemački vojnici jula 1941. na logorištima Vjazme zapadnije od Smoljenska. Osim njih, u Kozjim šumama sahranjeni su streljani zarobljeni poljski oficiri, ratni zarobljenici iz 1939. iz nemačkih oficirskih logora u zapadnoj Evropi, poljski civili i redovi, internirani u vjazemske logore u julu 1941. i oko 200 – 300 vojnika nemačkog Vermahta sileške, kašupske i mazurske nacionalnosti, koje su streljale nemačke vojne vlasti za ratne zločine u 1942. godini. Otprilike 10% poljskih oficira koje je internirala nemačka vojska jula 1941, uspelo je da izbegne Katinjski masakr pošto su pristali da se zakunu na vernost Adolfu  Hitleru i da stupe na službu u Vermaht. Na kraju su ih Nemci odveli u svoje oficirske logore u zapadnoj Evropi, u kojima su ostali do kraja rata.

Prema naučno-istorijskoj verziji Katinjskih događaja i Katinjskog masakra, ratne zarobljenike – poljske policajce iz Ostaškovskog logora uopšte niko nije streljao – ni Nemci, ni službenici NKVD. Veliki broj ih je umro prirodnom smrću u sovjetskim logorima od 1940. do 1947. godine. Međutim veoma mnogi od njih (nekoliko hiljada) doživeli su oslobođenje i uspeli da se od 1940. do pedesetih godina XX veka vrate svojim rođacima u Poljskoj, zapadnoj Ukrajini i zapadnoj Belorusiji.

Katinjski slučaj – to je specijalna propagandna operacija krupnih razmera, koju su počele nacističke tajne službe u aprilu 1943. Nastavila ju je američka „Medenova komisija“ 1951-52, a obnovila ju je od 1967. do ’92. grupa Gorbačova i Jakovljeva u sovjetskom rukovodstvu. Falsifikovanje Katinjskog slučaja nastavlja se i u današnje vreme.

III

Pravna podloga Katinjskih događaja, Katinjskog masakra i Katinjskog slučaja

Polaznom tačkom početka pravne procedure koja je na kraju dovela do Katinjske tragedije u okvirima naučno-istorijske verzije predloženo je smatrati datum kada je Politbiro CK VKP(b) doneo presudu ratnim zarobljenicima Ostaškovskog logora, osudivši ih na popravni rad presudom Posebnog savetovanja pri NKVD SSSR; U to, da je takva odluka Politbiroa postojala, nema ni najmanje sumnje. Nijedna druga instanca vlasti Sovjetskog saveza nije imala u tom periodu punomoćje da donese odluku toliko visokog stepena međunarodno-političkog značaja. Najverovatnije je da je Politbiro doneo dotičnu odluku 3. decembra 1939. godine – istovremeno s donošenjem odluke o hapšenju pobrojanih oficira bivše poljske armije. Druga najvažnija čvorišna tačka pravne podloge Katinjskih događaja jeste odluka Politbiroa CK VKP(b) od 6. marta 1940. o osudi poljskih ratnih zarobljenika iz Ostaškovskog, Starobeljskog i Kozeljskog logora, a takođe zatvorenika iz zatvora u Ukrajini i Belorusiji u takozvanom „posebnom poretku“ – presudama Komisije za istražna dela NKVD i Tužioca SSSR („dvojke“). Upravo ova politička odluka poslužila je kao početak samih Katinjskih događaja. Činjenica da je na teritoriji SSSR 1940. osuđeno oko 25-26000 državljana bivše Poljske po presudama Komisije za istražna dela NKVD i Tužioca SSSR, može se smatrati potpuno ustanovljenim u istorijskom smislu čak i u odsustvu samih presuda „dvojke“. Činjenicu osude „katinjskih Poljaka“ upravo od tog vanrednog suda SSSR  potvrđuje to što se termin „Komisija“ (velikim slovom!) više puta pominje u službenoj prepisci NKVD, u vezi s osudom poljskih ratnih zarobljenika uhapšenih proleća-leta 1940, a sistem numeracije „spisaka za slanje“ ratnih zarobljenika analogičan je sistemu numeracije zapisnika zasedanja „dvojke“, na kojima su se donosile presude „katinjskim Poljacima“.   Ukupno je Komisija za istražna dela NKVD i Tužioca SSSR donela 74 grupne presude „katinjskim Poljacima”. Prva od njih datirana je 1. aprila, a poslednja – 14. decembra 1940. Osim toga, treba podvući da je sam krivično-procesni termin „posebni poredak“ neraskidivo vezan s delatnošću „dvojke“. Treća čvorišna pravna tačka Katinske tragedije postala je delimična (takozvana „ratna“) amnestija od 12. jula 1941. Tačnije, činjenica da se odnosila na osuđene poljske iz logorišta Vjazme i da se nije odnosila na osuđene poljske policajce iz Matkožnenskog logora i logorišta bivšeg Belomorsko-baltičkog radnog logora. Obe ove činjenice odigrale su veoma dramatičnu ulogu u sudbini osuđenih poljskih ratnih zarobljenika. Osuđeni poljski oficiri iz Vjazemskog logora posle 12. jula 1941. bili su oslobođeni oružane pratnje i zato nisu podlegali prinudnom sprovođenju u poretku USKV-39 (Ustava službe  snaga obezbeđenja NKVD SSSR). Pritom su dobrovoljnu evakuaciju u sovjetsku pozadinu oni sabotirali, zbog čega su dospeli u nemačko zarobljeništvo, gde su kroz nekoliko nedelja i bili streljani. Osuđeni poljski policajci zbog svog pokušaja oružanog ustanka u Matkožnenskom logoru proleća 1941.  proglašeni su „sada antisovjetski raspoloženima“, zbog čega se na njih niije odnosila „prva ratna“ amnestija od 12. jula, ni „sveopšta poljska“ amnestija od 12. avgusta 1941. god. Na kraju su odležali u sovjetskim popravno-radnim logorima do kraja Drugog svetskog rata. Posle kraja rata, „katinjske“ poljske policajce, za razliku od sovjetskih građana zatvorenih u logore do kraja vojnih dejstava, oslobađali su s mesta lišavanja slobode ne masovno, nego u malim partijama – pojedinačno. Otežan je bio takođe njihov kasniji povratak iz udaljenih regiona Sovjetskog Saveza rodbini po predratnom mestu boravka. Postoji hipoteza da je  najmanje do sredine 50-tih godina XX veka „katinjskim“ poljskim policajcima oslobođenim iz popravno-radnih logora, uopšte bio zabranjen izlazak izvan granica SSSR.

Kao formalna pravna osnova za Katinjski masakr u septembru 1941. poslužilo je odbijanje interniranih poljskih oficira da se zakunu na vernost nacističkoj Nemačkoj i lično Adolfu Hitleru. Zbog toga su krajem avgusta – početkom septembra 1941. proglašeni „politički nepouzdanima“ i administrativno osuđeni na streljanje. Streljanje je izbeglo otprilike 10% oficira, koji su pristali da se zakunu nacistima.

Najzagonetnija i najmanje istraživana pravna tema katinjske tragedije jeste pravna osnova trećeg sastavnog dela ovog istorijskog problema, tzv. Katinjskog slučaja, koji su počele nemačke vlasti u aprilu 1943… u svetlosti toga da je Katinjski slučaj od početka bio specijalno propagandna operacija nemačkih tajnih službi, koja je razrađivana u potpunoj tajnosti, i isto tako tajno obnovljena u vreme hladnog rata, od strane nejavnih naddržavnih političkih struktura u sadejstvu sa zapadnim tajnim službama (a posle 1987. i tajnim službama SSSR), – odsustvuju ma koji arhivski dokumenti u slobodnom naučnom prometu.

Savremena pravna situacija oko Katinjske tragedije krajnje je zamršena i u mnogo čemu protivrečna. Zajedničku krivično-pravna ocenu dao je Međunarodni sud za ratne zločine. Sudskom odlukom Međunarodnog suda za ratne zločine od 14. februara 1946. krivica nacističke Nemačke u Katinjskom masakru ustanovljena je kao „pravna činjenica koja povlači pravne posledice“ a presudom od 1. oktobra 1946, ustanovljena je lična odgovornost u organizaciji Katinjskog zločina optuženih Hermana Geringa i Alfreda Jodla (ostalim optuženim nije se stavljala na teret katinjska epizoda).

Osim toga, krivica nacističke Nemačke u Katinjskom masakru ustanovljena je i kao „pravna činjenica koja povlači pravne posledice“ presudom Trećeg saziva Vrhovnog narodnog suda u Sofiji od 29. februara 1945. i presudom Nirnberškog suda za ratne zločine od 10. aprila 1948. na „Devetom Nirnberškom procesu“ („Sudskom procesu „Narod SAD protiv Ota Olendorfa““ ili „Delu o ajnzac grupama“). Lično krivim za rukovođenje Katinjskim masakrom presudom Nirnberškog suda za ratne zločine od 10. aprila 1948. proglašen je brigadenfirer SS Erih Nauman.

Građansko-pravne posledice Katinjskog masakra bile su predmet sudskog razmatranja na nekoliko hiljada građanskih parnica o ustanovljivanju činjenica s pravnim značajem, održanih u Poljskoj u posleratno vreme. U toku svih tih procesa poljske sudije koristile su kao pravnu osnovu za donošenje svojih sudskih odluka pravnu činjenicu krivice nacističke Nemačke u Katinjskom masakru, koju je ustanovio Međunarodni sud za ratne zločine, kao i na Nirnberškom procesu ustanovljen datum Katinskog masakra – septembar 1941.

Međutim, u jeku hladnog rata, nakon što je američka Medenova komisija 1951-52. obnovila falsifikovanje Katinjskog slučaja, počeli su pokušaji da se katinjska tragedija falsifikuje i na pravnom nivou.  Zapravo, pedesetih godina je u SAD održano nekoliko desetina politiziranih sudskih procesa po tužbama protiv vlade Sovjetskog Saveza sa zahtevom nadoknade moralne i materijalne štete u vezi s gubitkom hranitelja, koje su inicirali rođaci katinjskih žrtava nastanjeni na teritoriji SAD. Ignorišući pravne činjenice, ustanovljene presudama Međunarodnog i Nirnberškog suda za ratne zločine od 1. oktobra 1946. i 10. aprila 1948. američke sudije su, uprkos istorijskoj pravdi, protivpravno dosuđivali na tim procesima rođacima katinjskih žrtava značajne novčane sume, koje su oni trebali da dobiju od Sovjetskog Saveza.

Najmlađe sudsko rešenje u datom trenutku jeste rešenje Pete sekcije Evropskog suda za ljudska prava od 16. aprila 2012. u slučaju „Janovec i drugi protiv Rusije, što je 21. oktobra 2013.  potvrdilo Veliko veće ESNR. Data odluka takođe ignoriše pravne činjenice, koje su ustanovljene presudama Međunarodnog i Nirnberškog suda od 1. oktobra 1946. i 10. aprila 1948. Osim toga, pri donošenju svoje odluke sudije ESNR demonstrativno nisu uzeli u obzir zaključke „zvanično-pravne“ pozicije Ruske Federacije i o svim principijelnim činjenicama i okolnostima katinjske tragedije potpuno su zauzeli stav poljske strane. Odlukom Evropskog suda za ljudska prava u slučaju „Janovec i drugi protiv Rusije krivcem za Katinjski masakr, uprkos istorijskoj istini, proglašen je Sovjetski Savez, a odgovornost za pravne posledice tog ratnog zločina nacističke Nemačke posredno je prebačena na Rusku Federaciju.

IV

Neke javnosti ranije nepoznate činjenice i okolnosti katinjske tragedije, ustanovljene poslednjih godina tokom nezavisne istrage

Činjenica 1. Masovno sahranjivanje na teritoriji savremenog „Poljskog ratnog groblja“ u harkovskim Petihatkama pojavilo se ne pre 15. avgusta 1943.

Činjenica 2. Neposredni organizatori Katinjskog masakra bili su načelnik izviđačkog odreda grupe armije „Centar“ pukovnik Rudolf Kristof fon Hersdorf (1905-1980), komandir 286. zaštitne divizije general-lajtnant Kurt Miler (1882-1942) i načelnik 683. terenske komande 286. zaštitne divizije pukovnik Persi fon Ašeberg (1880-1952).

Činjenica 3. Neposredni rukovodilac Katinjskog masakra na teritoriji Kozjih šuma u avgustu – septembru 1941. bio je saradnik 683. pohodne komande  286. zaštitne divizije, natporučnik Arens, prezimenjak komandira 537. puka veze potpukovnika Arensa. Podudaranje prezimena ovih nemačkih oficira i sazvučje njihovih činova „oberlajtnant“ (natporučnik) i „oberstlajtnant“ (potpukovnik) bilo je uzrok zabune u svedočenjima meštana pred Burdenkovom komisijom.

Činjenica 4. Odgovornost za Katinjski masakr nosi takođe komanda 537. lokalne komande tajne pohodne policije Geheime Feldpolizei, koja se premestila u Krasni Bor 7 km od štaba 537. puka veze u Kozjim šumama. Brojevi ovih nemačkih vojnih jedinica potpuno se poklapaju, što je bilo uzrok zabune u svedočenjima meštana pred Burdenkovom komisijom.

Činjenica 5. Pri sprovođenju masovnih streljanja u Kozjim šumama nemački vojnici koristili su ne samo metke za pištolje kalibra 7.65 mm proizvodnje nemačke firme „Gustav Genschow & Co“, nego i metke za pištolje kalibra 7.65 mm nemačke firme „Deutsches Waffen und Munition Fabriken“, čehoslovačke firme „Sellier & Bellott, Praga“ i italijanske firme „GLISENTI“, a takođe metke za pištolj kalibra 6.35 i 9.00 mm. Pored metaka za pištolj, korišćeni su i puščani meci 7.92 mm – premda i daleko ređe od metaka za pištolje.

Činjenica 6. Nemačke ekshumacije „poljskih“ grobova u Kozjim šumama bile su obnovljene uskoro nakon što su 7. juna 1943. iz Smoljenska otišli članovi Tehničke komisije Poljskog Crvenog krsta i nastavile se skoro do sredine septembra 1943. Između ostalog, u periodu od 11-tog juna zaključno sa 13. junom 1943. raskopavanja u Kozjim šumama posetila je zvanična delegacija Višijevske Francuske na čelu sa Fernanom de Brinonom. Krajem avgusta 1943. u Kozjim šumama Nemci su pronašli veliku „poljsku“ grobnicu. Po rečima meštana, nepodnošljivi smrad leševa od te grobnice osećao se u selima na rastojanju do 5 km od Kozjih šuma.

Činjenica 7. Prema dokumentima KGB USSR s kojih je SBU skinula oznaku tajnosti, 1955. godine na teritoriji Sovjetske Ukrajine stalno je živelo nekoliko hiljada „katinjskih“ Poljaka – trockista, bivših poljskih oficira, žandarma, policajaca itd.

Činjenica 8. „Katinjsko“ krivično delo Glavnog vojnog tužilaštva u početku je imalo broj №5u-6818-90. Upravo pod tim brojem podignuto je 28. septembra 1990, registrovano u svim zvaničnim evidencijama i upravo pod tim brojem odvijala se i nastavlja da se odvija sva zvanična prepiska o dotičnom delu. Broj koji se koristi u javnosti u nezvaničnoj prepisci, publicistici i radovima istoričara, broj 159, potpuno se poklapa s brojem člana 159 – „prevara“ u Krivičnom zakonu RF. Po svemu sudeći, korišćenjem tako čudnog broja (№159) službenici Glavnog vojnog tužilaštva tiho daju pravnicima znak da je „Katinjsko“ krivično delo №159 bilo falsifikovano.

Autor: Sergej Strigin, koordinator internet-projekta „Istina o Katini“.¹
Prevod: Jelena Pavlović

1. https://nstarikov.ru/pravda-o-katyni-65169  ↩