Andre Gunder Frank – Inostrane investicije u nerazvijenost (2) – Imperijalizam
Imperijalistička ekspanzija i latinoamerička nerazvijenost Prethodni period pripremio je erupciju imperijalizma i novih oblika primene kapitala, kako u metropolama tako i u Latinskoj Americi, gde su slobodna trgovina i liberalne reforme već bile koncentrisale poljoprivredno zemljište u mali broj ruku, stvarajući tako veću nezaposlenost radne snage u poljoprivredi i povećavajući zavisnost vlada od metropola koje […]
Andre Gunder Frank – Inostrane investicije u nerazvijenost (1) – Kolonijalizam
Problem Inostrana pomoć i investicije kao da danas postaju pitanje neke dobrovoljne i dobronamerne odluke razvijenih zemalja da nerazvijenim zemljama nešto daju ili ne daju. Što se tiče nerazvijenih zemalja, problem kao da se sastoji u odluci pod kojim u slovima treba prihvatiti strane investicije i pomoć. Po opštem shvatanju, problem izgleda relativno nov i stvar […]
V. I. Lenjin – O političkom značaju uvreda
Može li pogrdan jezik imati politički značaj? – čitalac će se zapitati. Bez sumnje. Evo primera uzetog iz polja za koje su svi klasno svesni radnici zainteresovani. Nas, pravdiste, pogrdno zovu “uzurpatorima”, ljudima koji nezakonito uzimaju vlast. U martu 1912. godine, plehanovci, vperjodisti, trockisti, likvidatori i mnoštvo drugih grupa “ujedinili” su se kako bi nas […]
Kim Jong Il – O ispravnom razumevanju nacionalizma
Važno je ispravno razumeti nacionalizam. Samo kada imaju takvo razumevanje ljudi postižu nacionalno jedinstvo, zagovaraju interese nacije i doprinose oblikovanju svoje sudbine. Nacionalizam je nastao kao ideologija odbrane interesa nacije u toku njenog nastanka i razvoja. Iako se period formiranja nacija razlikuje od slučaja do slučaja, svaki narod je društvena zajednica koja je formirana i […]
Edvard Kardelj – Istorijski koreni nesvrstavanja i svetska antiimperijalistička revolucija naroda
Vreme posle drugog svetskog rata donelo je svetskoj društvenoj zajednici jednu, na prvi pogled novu pojavu koju poznajemo pod imenom politika ili pokret nesvrstavanja. Kažem — na prvi pogled novu pojavu zato što je ona nova više po složenijoj društvenoj strukturi i intenzitetu akcije sa kojom se pojavila na svetskoj političkoj i ekonomskoj sceni nego […]
Katarina Antonić – Marksističko shvatanje umetnosti
Marksistička estetika je koncepcija koja nastoji da protumači smisao umetničkog stvaranja. Marksistička umetnička kritika, međutim, nije samo estetička kritika. Marksiti nisu samo kabinetski radnici nego i aktivni politički borci, stoga marksistička kritika nije samo estetička nego i društveno-politička kritika umetnosti. Mnogi značajni predstavnici marksističke estetike zauzimaju različita gledišta. Pored Marksa i Engelsa, u red najznačajnijih […]
Michel Aglietta: Internacionalizacija proizvodnje
Internacionalizovanjem proizvodnje direktno se izražava internacionalizovanje najamnog odnosa, dok je to ranije postizano samo posredno, preko internacionalnog robnog prometa i dejstava tog prometa na transformaciju uslova društvene proizvodnje u zemljama koje su učesnice u tom prometu. Kao što je več pomenuto, ova klasična vrsta internacionalizovanja zasnovana je na komplementarnosti robne proizvodnje u dominantnom kapitalističkom centru […]
Vladimir Goati – Socijalni sastav komunističkih i radničkih partija u svetu
Prisustvo pripadnika različitih klasa među članstvom, biračima i rukovodiocima svih partija jeste činjenica koju je moguće empirijski verifikovati; danas ne postoji u klasnom pogledu potpuno homogena partija. Pripadnici različitih klasa i slojeva zastupljeni su i u strukturi komunističkih partija (na vlasti i u opoziciji) koje posebno vode računa o klasnoj homogenosti i insistiraju na dominantnom […]
Mirjana Gross – Jezgro i periferija industrijske revolucije u Evropi
Danas je prevaziđeno mišljenje da se industrijske revolucije javljaju jedna za drugom ili jedna uz drugu, s istim obeležjima uz nebitne razlike, kao kopije britanske industrijske revolucije. Mnogi naučni rezultati pokazuju da ne postoji standardni uzorak za istraživanje industrijske revolucije na svim područjima gde se ona pojavila, nego da se pokretačke sile industrijalizacije u pojedinim […]
Imanuel Valerštajn – Da li se može biti ne-orijentalista? Esencijalistički partikularizam
Do osamnaestog veka, problemi o kojima su Las Casas i Sepûlveda raspravljali više nisu bili predmet oštre debate. Evropski svet se nalazio u opštem prihvatanju legitimiteta svoje kolonijalne uprave u Americi i ostalim delovima sveta. U meri u kojoj se uopšte nastavljala javna rasprava o kolonijalnim regionima, ona je prvenstveno postala rasprava o pravima na […]
