Najčitanija knjiga u Jugoslaviji 1980. godine (Video)
Knjiga “Tebi, moja Dolores” najčitanija je knjiga u Jugoslovenskim bibliotekama 1980. godine. Roman je poema epskih razmera, o majčinstvu, revoluciji, čoveku u borbi za slobodu, i maloj partizanski Dolores Božović, koja nije preživela Narodnooslobodilački rat.
“Majka pravoslavna” – Hrvatski pesnik Vladimir Nazor o stradanjima Srba u Hrvatskoj
U nastavku prenosimo pesmu hrvatskog i jugoslovenskog pisca, pesnika i partizana Vladimira Nazora, napisanu za vreme ustaških paljenja srpskih sela na Kordunu tokom Narodnooslobodilačke borbe. MAJKA PRAVOSLAVNA Jesi li se nasjedila na garištu kuće svoje, oh, ta kuća b’jedna! –tražeć okom i rukom kol’jevčicu malog Jove,ikonicu svetog Đorđa i đerđefić tvoje Ruže?Sve je sada dim […]
Biografije nekih od članica redakcije “Žena danas”
Časopis “Žena danas” izlazio je od 1936. do 1940. godine. Sačuvano je 29. brojeva, a trideseti je zaplenila cenzura Kraljevine Jugoslavije novembra 1940. godine i smatra se izgubljenim. Rad na objavljivanju nastavljen je 1943-1944. godine, kada izlaze “četiri ratna broja”. Časopis je ugašen 1981. godine. U nastavku su izložene biografije nekih od članica predratne redakcije […]
Sećanje na Igmanski marš – “Memoari” Gojka Nikoliša
Sledeći tekst čine nekoliko poglavlja iz knjige “Memoari – korijen, stablo, pavetina” Gojka Nikoliša, lekara koji se brinuo za ranjenike stradale u Igmanskom maršu noći između 27. i 28. januara 1942. godine. Tekst objavljujemo povodom obeležavanja 79 godina od herojskog čina naših boraca. Godina 1942. I Dolaskom Prve proleterske brigade i Vrhovnog štaba na teritoriju […]
Od Rudog do Foče – Svedočanstva o Igmanskom maršu
„Odmah poslije formiranja, Prva proleterska brigada krenula je u Istočnu Bosnu, sa zadatkom da oživi partizanski pokret koji se uslijed lažne četničke propagande o tobožnjem uništenju partizana u Srbiji počeo osipati i slabiti. Taj svoj zadatak je Prva proleterska odlično izvršila. Ojačao je ponovo moral kod pokolebanih partizanskih odreda i borbe su oživjele u čitavoj […]
Rat protiv tekovina Narodnooslobodilačke borbe
Moj dobri otac Bruno Zetler Kad generacija heroja partizanskog rata i revolucije laganim hodom odlazi u neku drugu dimenziju, na scenu stupaju hijene; Novi misionari “pomiritelji”- povampireni ljotićevci, nedićevci, Čičini sinovi i kćeri prostiru crveni tepih okupatoru; Beata Niman je pod uticajem propagande i sama poverovala da je njen otac “samo vršio svoju patriotsku dužnost”, […]
Prva partizanska krila (II)
Partizanski leci nad krovovima Banjaluke Pojava partizanskog aviona nad Banjalukom imala je značajan efekat. Ustaške vlasti su bile zbunjene i iznenađene tolikom drskošću partizana koji su se usudili da pošalju svoj avion nad Banjaluku u kojoj se nalazio veliki broj ustaškodomobranske i nemačke vojske, koja se tih dana prikupljala za ofanzivu na Kozaru, i u […]
Prva partizanska krila (I)
Prve zamisli o stvaranju partizanske avijacije U jesen 1941. godine borbe su se rasplamsale u većem delu Jugoslavije. Ustanički talas se sve više širio preteći da potpuno ugrozi pozicije okupatora. Partizanske jedinice su oslobađale prostrana područja u Srbiji, Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj. Desetine varošica i gradova bile su već oslobođene. Od zaplenjenog oružja naoružavane […]
Jugoslavija: Revolucija i kontrarevolucija u Drugom svetskom ratu (II)
Aktivnost Draže Mihailovića se, posle Srbije, usmerila na Crnu Goru, istočnu Bosnu i Hercegovinu. Za četnike i narodnooslobodilački pokret istočna Bosna je imala veliki strateškopolitički značaj zbog blizine Srbije i Crne Gore, veza s Vojvodinom, zapadnom Bosnom i Hercegovinom. Četnici, koji su dotle samo po shvatanjima stajali nasuprot narodnooslobodilačkom pokretu, napadajući ustaše i domobrane, a […]
Jugoslavija: Revolucija i kontrarevolucija u Drugom svetskom ratu (I)
Učešće SSSR-a u antifašističkom ratu u savezu s Velikom Britanijom i SAD davalo je veću mogućnost za aktivnost nacionalno-oslobodilačkih i demokratsko revolucionarnih pokreta, bez obzira što su oni bili izloženi negativnom zračenju protivurečnosti između velikih sila. Drugi nezaobilazan element revolucionarne situacije činili su brz poraz vojske Kraljevine Jugoslavije, raspad političkog sistema i bekstvo vlade i […]
